Το Λειτουργικό Σύστημα Ubuntu

 

Το Λειτουργικό Σύστημα Ubuntu 12.04.3 LST

 

To Λειτουργικό Σύστημα (Λ.Σ) Ubuntu είναι μια παραλλαγή του δημοφιλούς  Λ.Σ Linux που εμφανίστηκε στις αρχές της δεκαετίας του 90 και αυτό με τη σειρά του  υιοθέτησε τη φιλοσοφία του πανίσχυρου Λ.Σ. Unix που χρησιμοποιόταν περισσότερο σε ερευνητικά και ακαδημαϊκά κέντρα και μεγάλες επιχειρήσεις που διέθεταν μεγάλους υπολογιστές (mainframes) και υπερυπολογιστές.

Το Unix προϋπήρξε των windows και άλλων σημερινών δημοφιλών Λ.Σ. Όμως, δεν ήταν εύκολο στη χρήση του και ούτε διέθετε γραφικό περιβάλλον διεπαφής χρήστη δηλ. ο χρήστης για να κάνει μια εργασία π.χ. μια αντιγραφή φακέλου πληκτρολογούσε τις αντίστοιχες εντολές και δεν χρησιμοποιούσε ποντίκι και εικονίδια κτλ. 

Το Linux και φυσικά το Ubuntu διαθέτουν πολύ φιλικό και γραφικό περιβάλλον διεπαφής. 

Το Λ.Σ. Ubuntu όπως και οι πρόγονοί του ανήκει στη κατηγορία λογισμικού ανοικτού κώδικα. Η απόκτησή του  και η  χρήση του είναι δωρεάν από τον καθένα διότι δεν έχει ιδιοκτήτη.

Στο εργαστήριο του σχολείου μας έχουμε τη δυνατότητα επιλογής ανάμεσα στα Windows και το Ubuntu, περισσότερο όμως προωθείται η χρήση του Ubuntu διότι είναι σύσταση του Υπουργείου Παιδείας και των περισσότερων μελών της Ακαδημαϊκής Κοινότητας της Πληροφορικής. Επίσης είναι πολύ χρήσιμο ένας μαθητής να αποκτήσει εναλλακτικά την ικανότητα χειρισμού υπολογιστή και προγραμμάτων σε διαφορετικό περιβάλλον απο αυτό των Windows.

Ο σημαντικότερος λόγος για τη χρήση του είναι ότι το Ubuntu διανέμεται δωρεάν, είναι πανίσχυρο και επίσης μπορεί να "τρέξει" και σε απαρχαιωμένους υπολογιστές π.χ. σε υπολογιστή με μνήμα RAM των 128ΜΒ!!! Ακόμα μπορεί να "τρέχει" σε υπολογιστή χωρίς να είναι καν εγκατεστημένο σε αυτόν, από ένα USB ή ένα CD!!!

Σημαντικό είναι να σημειωθεί ότι: Όταν εγκαθίσταται το Ubuntu μας ρωτά αν θέλουμε να διατηρήσουμε ή όχι τα Windows. Αν τα διατηρήσουμε τότε κάθε φορά που ξεκινάμε τον υπολογιστή μπορούμε να επιλέξουμε με ποιο Λ.Σ. θα εργαστούμε.

 

Συμβατότητα του Ubuntu με τα Windows

Γενικά, εννοείται ότι ενα πρόγραμμα που εκτελείται σε Windows δεν εκτελείιται σε Ubuntu  και αντίστροφα. Όμως, ό,τι πρόγραμμα υπάρχει σε Windows υπάρχει και αντίστοιχο σε Ubuntu π.χ. στο  MsOffice που είναι γισ τα Windows αντιστοιχεί το LibreOffice στο Ubuntu, για το PhotoShop αντιστοιχεί το Gimp κ.ο.κ.  

Με το Ubuntu μπορείτε να δείτε και να προσπελάσετε το δίσκο των Windows ενώ με τα Windows δεν μπορείτε να προσπελάσετε το δίσκο του Ubuntu. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι μπορείτε ενώ είστε μέσα στο Ubuntu να αντιγράψετε αρχεία που έχετε αποθηκεύσει στα Windows στο δίσκο του Ubuntu και να τ' ανοίξετε και να τ' επεξεργαστείτε μέσα από το αντίστοιχο πρόγραμμα του Ubuntu.

Επίσης, όποια εργασία έχετε δημιουργήσει και αποθηκεύσει στα Windows π.χ. αρχεία του Word ή παρουσιάσεις στο PowerPoint δεν πάνε "χαμένες". Μπορείτε να τις ανοίξετε και να τις δείτε ή και να τις επεξεργαστείτε στo αντίστοιχο πρόγραμμα του Ubuntu.

Υπάρχει και η επιπλέον δυνατότητα να εκτελέσετε προγράμματα που είναι κατασκευασμένα για τα Windows και μέσα από το Ubuntu χρησιμοποιώντας το πρόγραμμα-κέλυφος Wine του Ubuntu.

 

Ασφάλεια στο Ubuntu

Οι χρήστες του Ubuntu δεν κινδυνεύουν από ιό (virus), σκουλήκι (worm), Δούρειο Ίππο (Trojan horse) κτλ.

Συνέχεια το Ubuntu κάνει νέες ενημερώσεις για τον εαυτό του ή για τα προγράμματα που έχετε εγκαταστήσει.

 

Φορητότητα του Ubuntu

Μπορείτε να δημιουργήσετε ένα LiveDVD ή ένα LiveUSB (βλ. παρακάτω) που θα έχετε αποθηκευμένο το Ubuntu σε αυτό και μπορείτε να το βάλετε σε οποιονδήποτε υπολογιστή για να ξεκινήσει και να φορτώσει το Ubuntu. Απλά πρέπει να μπείτε στο BIOS και να ορίσετε το DVD ή το USB σαν συσκευή 1ης εκκίνησης (boot sequence)

 

Δικτύωση και Ubuntu

Αν θέλετε να δημιουργήσετε ένα τοπικό δίκτυο Client/Server δηλ. όχι ένα απλό ομότιμο δίκτυο απλής διασύνδεσης υπολογιστών αλλά ένα δίκτυο με Διαχειριστές και απλούς χρήστες, με πολιτικές δικαιωμάτων κτλ, το Ubuntu το κάνει. Θα δημιουργήσετε ένα δίκτυο με ένα υπολογιστή με ρόλο Server/Διακομιστή και οι υπόλοιποι υπολογιστές θα είναι Clients/Πελάτες. Σημειώστε ότι οι σταθμοί εργασίας δηλ. οι πελάτες-υπολογιστές μπορεί να είναι υπολογιστές χωρίς σκληρό δίσκο διότι τα πάντα αποθηκεύονται στον σκληρό δίσκο του Server. Μπορεί να είναι και αρκετά παλιοί υπολογιστές αρκεί να έχουν μια RAM 2GB. Επίσης αν οι σταθμοί εργασίας είναι πολλοί τότε πιθανόν να χρειαστείτε και ένα γρήγορο switch των 1000ΜΒ και όχι των 100ΜΒ επειδή η κίνηση πληροφοριών στο τοπικό δίκτυο είναι πολύ μεγάλη σε όγκο.

 

Εκπαιδευτικό λογισμικό στο Ubuntu

Το Υπουργείο Παιδείας και το Πανελλήνιο Σχολικό Δίκτυο (ΠΣΔ) έχουν προ-εγκαταστήσει στο Ubuntu εκπαιδευτικό λογισμικό για Νηπιαγωγείο, Δημοτικό, Γυμνάσιο, Λύκειο και ΕΠΑΛ. Το εκπαιδευτικό λογισμικό π.χ. για το γυμνάσιο είναι σχεδόν για όλα τα μαθήματα. Επειδή ο όγκος όλου αυτού του εκπαιδευτικού λογισμικού είναι τεράστιος γι' αυτό μπορεί κανείς να "κατεβάσει" από το Διαδίκτυο την έκδοση που επιθυμεί.

 

Εγκατάσταση νέου λογισμικού στο Ubuntu

Με το Κέντρο λοσισμικού Ubuntu (Εφαρμογές --> Κέντρο λοσισμικού Ubuntu) μπορείτε να εγκαταστήσετε ή να απεγκαταστήσετε προγράμματα. Υπάρχουν "άπειρα" προγράμματα ανά κατηγορίες, διαθέσιμα για εγκατάσταση τα οποία έχουν μάλιστα και μια περιληπτική περιγραφή για το τι κάνουν.

 

ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ UBUNTU ΣΤΟΝ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΗ ΣΑΣ

Υπάρχει η δυνατότητα (δεν προτείνεται) να εκτελείτε το Ubuntu από ένα DVD  ή ένα USB χωρητικότητας τουλάχιστον 2GB και όχι να το εγκαταστήσει στο σκληρό δίσκο του υπολογιστή του. Αυτό για όποιον θέλει να το δοκιμάσει και να δει το περιβάλλον του, φυσικά θα τρέχει πολύ αργά με αυτό το τρόπο.

Ο υποφαινόμενος προτείνει την έκδοση Ubuntu 12.04.3 LTS παρ' ότι υπάρχει ήδη η έκδοση 14. Μάλιστα για τους μαθητές και τους γονείς προτείνεται να κατεβάσουν την έκδοση που είναι εμπλουτισμένη και με εκπαιδευτικό λογισμικό του Υπουργείου Παιδείας.

Τα βήματα για την εγκατάσταση, συνοπτικά περιγράφονται ως εξής:

1. Επιλέξτε και κατεβάστε την έκδοση του Ubuntu  που αφορά τη βαθμίδα εκπαίδευσης που ενδιαφέρεστε.

2. Το αρχείο που κατεβάσατε αντιγράψτε το σ' ένα DVD (για το USB υπάρχουν οδηγίες στις ιστοσελίδες παρακάτω)

3. Μπείτε στο BIOS του υπολογιστή σας (πατώντας το πλήκτρο DEL όταν ξεκινάει) και ορίστε πρώτη στη σειρά εκκίνησης τη συσκευή του DVD (ή του USB αντίστοιχα)

4. Αφού μετά από λίγο φορτωθεί το Ubuntu διπλοπατήστε στο εικονίδιο Εγκατάσταση του  Ubuntu που βρίσκεται στην Επιφάνεια Εργασίας. Εδώ, προσεκτικά ακολουθήστε τις οδηγίες της ιστοσελίδας για την εγκατάσταση ώστε να επιλέξετε αν θα καταργήσετε τα οριστικά τα Windows ή θα τα διατηρήσετε και όταν ξεκινά ο υπολογιστής σας θα σας ρωτάει ποιο Λ.Σ. να φορτώσει.

Αναλυτικά...

1. Ξεκινήστε από την ιστοσελίδα αυτή και επιλέξτε την έδοση που επιθυμείτε. Κατεβάστε το αντίστοιχο αρχείο.

2. Ακολουθήστε πιστά τις οδηγίες εγκατάστασης του Ubuntu. Προτιμώτερο είναι πριν ξεκινήσει η διαδικασία της εγκατάστασης να τους ρίξετε μια ματιά ώστε να κατανοήσετε τι  θέλετε και τι πρέπει να κάνετε. 

Σημείωση: ΣΕΠΕΗΥ είναι ο καθηγητής που είναι υπεύθυνος για το εργαστήριο Πληροφορικής. Εκεί που το Ubuntu θα ζητήσει όνομα θα πληκτρολογήσετε το όνομα που θα έχει ο λογαριασμός σας π.χ. Mitsos.